Fuzja Orlenu z Lotosem była kontrowersyjnym projektem, który miał zwiększyć potencjał obu firm, ale dla wielu osób jest nie do zaakceptowania. NIK ocenił, że sprzedaż aktywów Lotosu nastąpiła po zaniżonych cenach. Pojawiły się głosy polityków o potencjalnym "odkręceniu" tej transakcji, ale eksperci wskazują, że byłoby to skomplikowane. Tymczasem były wiceminister aktywów państwowych Jacek Sasin broni fuzji, przekonując że "uratowała" Lotos. Czy jednak cena ewentualnego wycofania się z połączenia gigantów nie byłaby zbyt wysoka?
Fuzja Orlenu i Lotosu - niepotrzebna i droga?
Fuzja Orlenu z Lotosem od samego początku budziła kontrowersje. Zwolennicy tego rozwiązania argumentowali, że połączenie dwóch największych koncernów paliwowo-energetycznych w kraju pozwoli stworzyć silnego gracza mogącego konkurować na regionalnym i europejskim rynku. Przeciwnicy z kolei twierdzili, że transakcja doprowadzi do ograniczenia konkurencji i może mieć negatywny wpływ na ceny paliw dla klientów.
Ostatecznie fuzja została przeprowadzona, ale wiązało się to z koniecznością sprzedaży części aktywów Lotosu, aby uzyskać zgodę Komisji Europejskiej. Jak wynika z raportu NIK, Orlen sprzedał te aktywa z dużym dyskontem, tracąc potencjalnie nawet 5 mld zł. Pojawiły się więc głosy o możliwym "odkręceniu" transakcji i przywróceniu Lotosu jako niezależnej firmy.
Wysoka potencjalna cena wycofania się z fuzji
Eksperci wskazują jednak, że próba wycofania się z połączenia dwóch gigantów byłaby niezwykle skomplikowana, a przede wszystkim niezwykle kosztowna. Nie tylko pod względem finansowym, ale też możliwych konsekwencji politycznych czy wizerunkowych.
Trzeba bowiem pamiętać, że 30% udziałów w rafinerii gdańskiej Lotosu przejęła saudyjska firma Saudi Aramco. Wycofywanie się z takiej umowy i zawracanie zagranicznego inwestora nie byłoby dobrze widziane i mogłoby mieć daleko idące skutki dla współpracy gospodarczej Polski z Arabią Saudyjską.
Skomplikowany proces "odkręcania" transakcji
Nawet gdyby udało się jakoś dogadać z zagranicznymi partnerami, to i tak cały proces wycofania się z fuzji i ponownego wydzielenia Lotosu byłby niezwykle skomplikowany pod względem formalno-prawnym. Po połączeniu obu firm wiele aktywów, procesów, systemów informatycznych zostało scalonych. Rozdzielenie tego z powrotem wymagałoby ogromnego wysiłku i wiązałoby się z dużymi kosztami.
Co więcej, taka niestabilna sytuacja przez wiele miesięcy czy nawet lat na pewno odbiłaby się na funkcjonowaniu połączonych dotąd koncernów. A to z kolei mogłoby przełożyć się na gorsze wyniki finansowe i słabszą pozycję konkurencyjną.
Odwrócenie takiej fuzji jest bardzo mało prawdopodobne, bardzo skomplikowane prawnie i operacyjnie, a także ryzykowne na poziomie politycznym - ocenia ekspert
Czytaj więcej: Lotos wart więcej niż zapłacono, Orlen powinien wiedzieć
Konsekwencje biznesowe i polityczne
Ewentualna próba wycofania się z fuzji Orlenu i Lotosu mogłaby mieć też negatywne konsekwencje wizerunkowe i polityczne dla Polski. Światowe koncerny i rządy innych państw mogłyby uznać taki ruch za przejaw braku konsekwencji i niestabilności otoczenia biznesowego.
Trzeba bowiem pamiętać, że Saudi Aramco to największy gracz na światowym rynku naftowym z rocznym wydobyciem na poziomie 10 mln baryłek dziennie. Wycofywanie się z umowy z takim gigantem na pewno zostałoby źle odebrane na arenie międzynarodowej i mogłoby pogorszyć wizerunek Polski jako partnera biznesowego.
| Za fuzją Orlenu z Lotosem | Przeciw fuzji Orlenu z Lotosem |
| - Wzrost potencjału połączonych firm | - Ryzyko ograniczenia konkurencji |
| - Możliwość lepszej konkurencji międzynarodowej | - Możliwy negatywny wpływ na ceny paliw |
| - Zwiększenie możliwości inwestycyjnych | - Zbyt niskie ceny sprzedaży aktywów Lotosu |
Jaka jest zatem przyszłość połączonych gigantów naftowych?
W tej chwili trudno jednoznacznie ocenić, czy ostatecznie fuzja Orlenu z Lotosem okaże się trafionym ruchem. Zwolennicy wskazują na potencjał tkwiący w połączonych aktywach i możliwościach inwestycyjnych tak dużej firmy, podczas gdy przeciwnicy obawiają się ograniczenia konkurencji i zbyt wysokiej koncentracji rynku paliwowego w Polsce.
Być może z biegiem czasu okaże się, która ze stron miała rację. Ale już dziś wydaje się, że "odkręcenie" tej transakcji byłoby operacją niezwykle kosztowną i obarczoną poważnym ryzykiem. Dlatego prawdopodobnie będziemy musieli po prostu żyć z konsekwencjami decyzji o fuzji, jakakolwiek by ona nie była.
Podsumowanie
Fuzja Orlenu z Lotosem okazała się kontrowersyjnym przedsięwzięciem. Z jednej strony połączenie koncernów dawało szansę na stworzenie silnego gracza na rynku paliwowym. Jednak z drugiej strony pojawiły się zarzuty o zaniżonych cenach sprzedaży aktywów Lotosu. I oto rozgorzała dyskusja o ewentualnym "odkręceniu" tej transakcji. Trzeba jednak pamiętać, że wycofanie się z fuzji to bardzo skomplikowany proces. Mogłoby się wiązać z poważnymi konsekwencjami biznesowymi, prawnymi a nawet wizerunkowymi dla Polski.
Wszystko wskazuje więc na to, że będziemy musieli nauczyć się żyć z połączonymi koncernami Orlen i Lotos. Czas pokaże, czy ostatecznie ich fuzja była trafioną decyzją, czy też nie. Ale "odkręcenie" tego nie będzie już chyba możliwe bez poniesienia wysokiej ceny.
