PESEL to niezwykle ważny i wrażliwy numer, który powinniśmy chronić niczym źrenicę oka. Niestety coraz częściej słyszymy o przypadkach kradzieży tożsamości z wykorzystaniem cudzego PESEL. Warto więc wiedzieć, jak skutecznie zabezpieczyć swój numer PESEL i uchronić się przed nieprzyjemnymi konsekwencjami nieuprawnionego użycia naszych danych osobowych.
Jak skutecznie zabezpieczyć swój PESEL przed kradzieżą?
Podstawowym sposobem na zabezpieczenie PESEL jest jego zastrzeżenie w Centralnym Rejestrze PESEL. Dzięki temu nikt poza nami nie będzie mógł posługiwać się naszym numerem PESEL w celu zaciągania zobowiązań, zakładania kont lub dokonywania innych czynności prawnych. Co ważne, zastrzeżenie PESEL nie wpływa na możliwość korzystania z usług administracji publicznej czy służby zdrowia.
Oprócz zastrzeżenia warto również:
- Sprawdzać na bieżąco informacje o nas w rejestrach dłużników i biurach informacji gospodarczej.
- Zwracać uwagę na nietypowe zapytania o dane osobowe.
- Chronić dokumenty z numerem PESEL.
- Regularnie sprawdzać swój rachunek w ZUS i historię kredytową.
Kto może zastrzec PESEL i jak to zrobić krok po kroku?
Zastrzec PESEL może:
- Osoba pełnoletnia - osobiście
- Osoba niepełnoletnia - przedstawiciel ustawowy (rodzic, opiekun prawny)
- Osoba ubezwłasnowolniona całkowicie - opiekun prawny
- Osoba ubezwłasnowolniona częściowo - po zgodzie opiekuna prawnego
Zastrzeżenie PESEL odbywa się w dwóch krokach:
- Wizyta w urzędzie (wydział spraw obywatelskich, urząd stanu cywilnego).
- Złożenie wniosku o zastrzeżenie PESEL wraz z dokumentem tożsamości.
Gdzie można zastrzec PESEL online lub stacjonarnie?
Zastrzec PESEL można:
- Stacjonarnie - w urzędzie gminy lub urzędzie stanu cywilnego.
- Online - za pośrednictwem platformy gov.pl oraz bankowości elektronicznej wybranych banków.
Jakie dokumenty potrzebne są do zastrzeżenia PESEL?
Przy zastrzeganiu PESEL należy okazać:
- Dowód osobisty lub paszport (do wglądu).
- Oryginał aktu urodzenia.
- Dokument potwierdzający tożsamość rodzica lub opiekuna (w przypadku osoby niepełnoletniej lub ubezwłasnowolnionej).
Jak długo trwa zastrzeżenie numeru PESEL?
Zastrzeżenie PESEL następuje w ciągu 24 godzin od złożenia wniosku. Jest to czas potrzebny na przekazanie informacji z rejestru PESEL do Centralnego Rejestru PESEL. Zastrzeżenie obowiązuje przez 10 lat od daty jego dokonania. Po tym czasie można je odnowić.
Czy zastrzeżony PESEL chroni przed wyłudzeniami i kradzieżą tożsamości?
Zastrzeżenie PESEL skutecznie chroni przed wykorzystaniem numeru do celów przestępczych. Dzięki niemu instytucje finansowe, urzędy i inne podmioty mają obowiązek sprawdzić w CRP, czy dany PESEL nie został zastrzeżony. Uniemożliwia to zaciąganie zobowiązań i wyłudzanie świadczeń.
Jakie konsekwencje grożą przy kradzieży niezabezpieczonego PESEL?
Główne konsekwencje kradzieży PESEL to:
- Zaciąganie kredytów i pożyczek na nasze dane.
- Rejestrowanie działalności gospodarczej na nasze dane.
- Zakupy na raty.
- Pranie pieniędzy.
- Uzyskiwanie nienależnych świadczeń.
Jak sprawdzić, czy ktoś zastrzegł mój PESEL bez mojej wiedzy?
Aby sprawdzić, czy nasz PESEL został zastrzeżony można:
- Zalogować się na swoje konto na platformie gov.pl.
- Zadzwonić na infolinię CRP - 801 060 060.
- Zapytać w urzędzie gminy/USC.
- Sprawdzić w systemie bankowości elektronicznej.
Warto regularnie to kontrolować, aby na czas wykryć ewentualną próbę kradzieży tożsamości.
Podsumowanie
PESEL to klucz do naszej tożsamości, dlatego powinniśmy zadbać o jego bezpieczeństwo. Najskuteczniejszą metodą jest zastrzeżenie w Centralnym Rejestrze PESEL. Pamiętajmy też o cyklicznym sprawdzaniu historii kredytowej i monitorowaniu aktywności naszych danych. Dzięki temu zyskamy pewność, że nikt nie nadużywa naszego PESEL.
Najczęściej zadawane pytania
Czy zastrzeżenie PESEL jest płatne?
Nie, zastrzeżenie PESEL jest całkowicie darmowe.
Czy po zastrzeżeniu PESEL nadal mogę korzystać z usług publicznych?
Tak, zastrzeżenie numeru PESEL w żaden sposób nie ogranicza dostępu do usług takich jak służba zdrowia, ZUS czy urzędy.
Jak sprawdzić, czy ktoś wziął na mnie kredyt?
Można sprawdzić swoją historię kredytową w Biurze Informacji Kredytowej. Wystarczy złożyć wniosek przez internet lub osobiście.
Co zrobić gdy ktoś ukradł mój PESEL?
Przede wszystkim należy jak najszybciej zastrzec PESEL, zgłosić sprawę na policję i poinformować bank oraz biura kredytowe.
Kiedy należy odnowić zastrzeżenie PESEL?
Zastrzeżenie PESEL obowiązuje przez 10 lat. Po tym czasie można je odnowić składając ponownie wniosek.
Tagi
Udostępnij
