Praca prawników dynamicznie się zmienia pod wpływem sztucznej inteligencji - twierdzi Cezary Żelaźnicki, partner zarządzający PwC Legal Polska. W artykule opisuje on, jak rozwój AI wpływa na powstawanie nowych usług prawniczych, przyspieszenie cyfryzacji i automatyzację prostych zadań. Jednocześnie prawnicy muszą nabywać nowe kompetencje technologiczne. Autor podkreśla też ograniczenia AI, jak na przykład ryzyko błędów i halucynacji. Pokazuje, że zawód prawnika się zmienia, ale na pewno nie zniknie.
Nowe obszary i typy usług prawniczych
Według Cezarego Żelaźnickiego, partnera zarządzającego w PwC Legal Polska, sztuczna inteligencja (AI) zmienia reguły gry w działach prawnych. Powstają nowe typy usług prawniczych, takie jak obszar NewLaw. Prawnicy wyspecjalizowani w NewLaw potrafią zaprojektować lub przemodelować wewnętrzny dział prawny w firmach. Ponadto są w stanie wesprzeć klientów w wyborze odpowiednich narzędzi LegalTech lub pomóc w przeprojektowaniu całych funkcji prawnych. To zupełnie nowy obszar doradztwa prawno-technologicznego.
Dochodzi również do istotnego przyspieszenia cyfryzacji postępowań sądowych oraz wdrażania e-contractingu i systemów pracy wykorzystujących technologie w działach prawnych firm. Te zmiany mają zasadniczy wpływ na pracę prawników i prowadzą do powstawania nowych specjalizacji, np. w zakresie prawa nowych technologii.
Rola prawników NewLaw
Prawnicy NewLaw projektują i wdrażają rozwiązania oparte na AI i LegalTech w organizacjach. Ich zadaniem jest optymalizacja procesów prawnych i integracja działów prawnych z innymi jednostkami biznesowymi. Dzięki temu prawnicy stają się prawdziwym partnerem biznesowym.
Przyspieszenie digitalizacji pracy prawnika
Według Cezarego Żelaźnickiego z PwC Legal Polska, wdrożenie AI i rozwiązań LegalTech przyspiesza cyfryzację pracy prawników. Jak pisze, obecnie w USA już generuje się z aplikacji pisma i pozwy bez udziału człowieka. Zautomatyzowanie prostych, powtarzalnych zadań może wkrótce przyspieszyć pracę referendarzy i sędziów przy rozpatrywaniu typowych spraw.
Dodatkowo postępuje digitalizacja postępowań sądowych, a także wdrażane są systemy e-contractingu w firmach. Te zmiany przyspieszają i ułatwiają pracę prawników. Jednocześnie prawnicy muszą nadążać za postępem i zdobywać kompetencje potrzebne do pracy z nowymi technologiami.
Cyfryzacja sądownictwa
Digitalizacja sądownictwa obejmuje m.in. elektroniczny obieg dokumentów, korespondencję online, wideokonferencje czy elektroniczne akta spraw. Ułatwia to pracę prawników procesowych i przyspiesza postępowania sądowe. Pełna cyfryzacja wymiaru sprawiedliwości jest jednak procesem rozłożonym na lata.
Czytaj więcej: Co Wiceprezes NBP mówi o Glapińskim w rozmowie z Financial Times?
Automatyzacja rutynowych zadań prawniczych
Wdrażanie sztucznej inteligencji w działach prawnych firm prowadzi do automatyzacji prostych, powtarzalnych zadań. Jak twierdzi Cezary Żelaźnicki, AI będzie wspierać przede wszystkim compliance, czyli zgodność działań biznesowych z przepisami. Ponadto przejmie rutynowe prace przy zawieraniu umów i analizie dokumentów.
Dzięki temu prawnicy zyskają czas na bardziej złożone sprawy, wymagające kreatywnego myślenia i głębszej analizy. Jednocześnie młodsi aplikanci stracą część dotychczasowych zadań szkolących ich praktyczne umiejętności. Będą musieli je zdobywać w inny sposób.
Automatyzacja procesów prawnych
Typowe procesy do automatyzacji w działach prawnych to m.in. weryfikacja umów, przygotowywanie standardowej dokumentacji, wyszukiwanie precedensów, czy analiza ryzyka prawnego. Narzędzia AI przejmują takie zadania szybciej i taniej niż prawnicy.
Automatyzacja procesów prawnych pozwala działom prawnym skupić się na pracy wymagającej kreatywności, doświadczenia i wiedzy prawniczej.
Prawnicy muszą zdobywać nowe kompetencje
Według eksperta z PwC Legal Polska, prawnicy muszą nabywać nowe kompetencje, by sprostać zmianom zachodzącym pod wpływem AI i LegalTech. Dotyczy to zarówno młodych adeptów prawa, jak i doświadczonych specjalistów. Inaczej ich rola będzie stopniowo ograniczana przez rozwiązania technologiczne.
Nowe umiejętności obejmują m.in. znajomość konkretnych narzędzi AI, programowanie komend i promptów, czy projektowanie systemów LegalTech. Pojawiają się też nowe role zawodowe, jak np. prompter, legal engineer czy Legal PMO.
| Nowe role zawodowe | Wymagane umiejętności |
| Prompter | Programowanie komend dla AI |
| Legal engineer | Projektowanie systemów LegalTech |
| Legal PMO | Zarządzanie projektami i procesami |
Prawnicy muszą też stale monitorować rynek technologii prawniczych i podnosić swoje kompetencje w tym zakresie. Tylko w ten sposób ich rola nie zostanie ograniczona przez postępującą automatyzację.
Jakie są ograniczenia i ryzyka AI w prawie?
Choć sztuczna inteligencja może wspomagać prawników, ekspert zwraca uwagę na pewne ograniczenia i zagrożenia tej technologii. Przede wszystkim prawnicy powinni korzystać tylko ze sprawdzonych systemów, gwarantujących bezpieczeństwo danych klientów.
Dodatkowo istnieje ryzyko tzw. halucynacji - AI może generować nieprawdziwe informacje, jak fałszywe dane sądowe czy linki. Dlatego wyniki pracy algorytmów zawsze muszą być weryfikowane. Kolejną kwestią są prawa autorskie do tekstów tworzonych przez AI.
Zagrożenia związane z AI
- Brak gwarancji bezpieczeństwa danych
- Ryzyko błędów i dezinformacji (halucynacje)
- Niejasność co do praw autorskich
Mimo tych zastrzeżeń, AI i LegalTech mogą pozytywnie wpłynąć na pracę prawników. Kluczowe jest jednak bezpieczne i rozsądne wykorzystanie tych technologii.
Czy zawód prawnika zniknie? Nowe role w erze AI
Czy wobec postępującej automatyzacji zawód prawnika w ogóle będzie potrzebny? Zdaniem eksperta z PwC Legal Polska nie należy się tego obawiać. Choć rutynowe zadania przejmie AI, prawnicy nadal będą niezbędni do weryfikacji i nadzoru nad działaniem algorytmów.
Ponadto pojawią się nowe role dla prawników, związane z projektowaniem i wdrażaniem systemów opartych na sztucznej inteligencji. Będą oni łączyć wiedzę prawniczą ze znajomością nowych technologii. Zawód prawnika ewoluuje, ale z całą pewnością nie zniknie w erze AI.
Podsumowanie
W artykule przedstawiono, jak rozwój sztucznej inteligencji zmienia pracę prawników. Pojawiają się nowe specjalizacje i usługi prawnicze, związane z projektowaniem systemów LegalTech i AI. Przyspiesza również digitalizacja procesów prawnych i sądownictwa. Co ważne, AI automatyzuje proste, powtarzalne zadania, pozwalając prawnikom skupić się na bardziej złożonych kwestiach.
Jednocześnie prawnicy muszą nabywać nowych kompetencji, by nadążyć za zmianami technologicznymi. Chodzi m.in. o umiejętność projektowania systemów opartych na AI i znajomość konkretnych narzędzi. Artykuł zwraca też uwagę na pewne ograniczenia i zagrożenia płynące z wykorzystania sztucznej inteligencji w prawie.
Podsumowując, zawód prawnika ewoluuje, ale się nie kończy. Pojawiają się nowe role łączące wiedzę prawniczą i technologiczną. Kluczowe jest jednak bezpieczne wdrażanie AI z poszanowaniem interesów klientów. Mądre wykorzystanie technologii może wesprzeć pracę prawników.
Artykuł pokazuje, że rozwój sztucznej inteligencji nie musi być zagrożeniem dla zawodu prawnika. Ważne jest nabywanie nowych kompetencji i umiejętna współpraca człowieka z maszyną. Przemyślane wdrożenie AI i LegalTech może przynieść korzyści prawnikom i ich klientom.
