Alimenty na dziecko są często ustalane przed sądem rodzinnym w sytuacji, gdy rodzice nie są w stanie dobrowolnie porozumieć się co do kwoty, jaką powinien płacić jeden z nich na utrzymanie potomka. Procedura jest prosta, ale warto wiedzieć, ile średnio trzeba czekać na rozprawę i wyrok. Czas oczekiwania zależy od wielu czynników - liczby spraw w sądzie, liczby rozpraw, ewentualnych odwołań.
Kluczowe wnioski:
- Minimalne alimenty na dziecko wynoszą zwykle 500 zł miesięcznie.
- Na pierwszą rozprawę w sprawie o alimenty czeka się średnio od 2 do 4 miesięcy.
- Całe postępowanie alimentacyjne z odwołaniem do sądu II instancji może potrwać nawet ponad rok.
- Wprowadzenie alimentów natychmiastowych ma skrócić czas oczekiwania na świadczenie do 14 dni.
- Warto polubownie ustalić alimenty, by uniknąć długiej procedury sądowej.
Ile wynoszą minimalne i maksymalne alimenty na dziecko w 2022 roku?
Minimalna wysokość alimentów na dziecko w 2022 roku zazwyczaj wynosi 500 zł miesięcznie - tyle najczęściej zasądzają sądy. Nie ma jednak żadnych sztywnych przepisów określających dolną granicę takiego świadczenia. Z kolei maksymalna wysokość alimentów uzależniona jest od możliwości finansowych rodzica zobowiązanego do ich płacenia. Im wyższe jego dochody lub możliwości zarobkowe, tym wyższe alimenty może zasądzić sąd, oczywiście w granicach tzw. usprawiedliwionych potrzeb dziecka.
Przy ustalaniu alimentów sąd bierze pod uwagę przede wszystkim dwa czynniki: potrzeby dziecka oraz zamożność rodzica zobowiązanego do płacenia świadczenia. Usprawiedliwione potrzeby dziecka obejmują koszty związane z jego utrzymaniem, edukacją, leczeniem i rozwojem osobistym. Wrastały one zazwyczaj wraz ze wzrostem poziomu życia jego rodziców.
Usprawiedliwione potrzeby dziecka
Zaspokojenie podstawowych potrzeb dziecka, takich jak wyżywienie, mieszkanie czy ubranie to zazwyczaj minimum, jakie powinny zapewnić alimenty od drugiego rodzica. Jednak im lepiej sytuowana jest rodzina, tym więcej dodatkowych wydatków można uznać za usprawiedliwione potrzeby dziecka - np. wakacje za granicą, dodatkowe zajęcia pozalekcyjne, markowe ubrania itp.
Wysokość alimentów rośnie więc wraz z dochodami rodziców, choć oczywiście z pewnymi ograniczeniami. Sąd nie może przyznać tak wysokich alimentów, by doprowadziły one do niedostatku rodzica zobowiązanego do ich płacenia.
Jak długo można pobierać alimenty na dorosłe dziecko uczące się lub pracujące?
Obowiązek alimentacyjny wobec dziecka nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez nie pełnoletności. Rodzice nadal muszą łożyć na jego utrzymanie, jeśli nie jest ono jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymywać. Dotyczy to zwłaszcza dzieci uczących się w trybie dziennym.
Studiujące dziecko może liczyć na alimenty nawet do ukończenia 25-26 roku życia, czyli standardowego okresu studiów wyższych. Jednak sąd może zwolnić rodzica z obowiązku alimentacyjnego, jeśli dziecko np. opuszcza się w nauce lub świadomie przedłuża okres studiów.
Alimenty na dziecko pracujące i uczące się zaocznie
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku dziecka łączącego naukę zaoczną z pracą zarobkową. Choć samo podjęcie pracy nie powoduje automatycznego wygaśnięcia prawa do alimentów, to jeśli osiąga ono dzięki niej samodzielność finansową, rodzic może wystąpić do sądu o zwolnienie go z obowiązku alimentacyjnego.
Przy ocenie, czy pracujące dziecko jest w stanie utrzymać się samo, sąd bierze pod uwagę wysokość i stabilność jego dochodów. Im wyższe zarobki i bezpieczniejsza praca, tym większe szanse na to, że alimenty zostaną uchylone.
Czytaj więcej: Jak Długo Trwa Proces Ubiegania się o Alimenty na Dziecko? Wszystko, co Musisz Wiedzieć
Jakie są zasady przyznawania alimentów na niepełnosprawne dziecko?
Sytuacja niepełnosprawnego dziecka różni się zasadniczo od sytuacji dziecka zdrowego pod względem możliwości uzyskania samodzielności finansowej. Dlatego też alimenty na rzecz takiego dziecka mogą być wypłacane przez rodzica nawet do końca jego życia, jeśli niepełnosprawność całkowicie uniemożliwia mu pracę i samodzielne utrzymanie.
Alimenty dla osoby niepełnosprawnej są formą rekompensaty za jej ograniczone możliwości zarobkowe i podwyższone koszty utrzymania związane np. z rehabilitacją czy leczeniem.
Jednak w przypadku niepełnosprawności umiarkowanej, pozwalającej np. na pracę w niepełnym wymiarze godzin, rodzic może starać się o uchylenie obowiązku alimentacyjnego lub obniżenie wysokości świadczenia.
Nie ma sztywnych reguł co do tego, ile powinny wynosić alimenty dla niepełnosprawnego dziecka. Ich wysokość, podobnie jak w przypadku dziecka zdrowego, zależy od indywidualnej sytuacji i możliwości rodzica zobowiązanego do ich płacenia.
Minimalne alimenty w 2022 r. | 500 zł |
Maksymalne alimenty | Uzależnione od możliwości finansowych rodzica |
Alimenty na dorosłe dziecko | Do ukończenia nauki, maksymalnie do 26. roku życia |
Alimenty na dziecko niepełnosprawne | Do końca życia, jeśli niepełnosprawność całkowicie uniemożliwia pracę |
Czy bezrobotna matka może liczyć na wyższe alimenty dla dziecka?
Fakt, że matka dziecka jest osobą bezrobotną, nie ma wpływu na wysokość zasądzanych alimentów. Są one bowiem przyznawane w interesie i dla dobra dziecka, nie zaś dla zapewnienia środków utrzymania rodzicowi ubiegającemu się o nie.
Dlatego przy ustalaniu alimentów sąd bada potrzeby samego dziecka, a nie np. trudną sytuację finansową matki. Jeśli zatem kobieta chce, aby były partner łożył także na jej własne utrzymanie, powinna wytoczyć odrębny proces o alimenty dla siebie.
Co innego, gdyby utrata pracy przez matkę pociągnęła za sobą drastyczne pogorszenie warunków bytowych całej rodziny, w tym dziecka. Wówczas sąd mógłby podwyższyć alimenty, oceniając, że wzrosły usprawiedliwione potrzeby dziecka.
Jak ubiegać się o alimenty dla siebie jako bezrobotna matka?
Aby otrzymać alimenty od byłego partnera na własne utrzymanie, kobieta musi spełnić określone przesłanki. Przede wszystkim jej sytuacja materialna musiała ulec pogorszeniu na skutek rozwodu lub separacji.
Ponadto, jeśli bezrobotna matka nigdy wcześniej nie pracowała zawodowo, po rozstaniu powinna podjąć starania o znalezienie zatrudnienia. W przeciwnym razie sąd może uznać, że sama przyczyniła się do trudnej sytuacji materialnej.
- Alimenty dla matki nie zależą od jej statusu zawodowego, lecz od pogorszenia sytuacji materialnej w wyniku rozwodu
- Na wysokość alimentów dla dziecka bezrobocie matki nie ma wpływu - liczą się tylko potrzeby dziecka
- Aby dostawać alimenty na siebie, bezrobotna matka musi starać się o pracę, jeśli wcześniej nie pracowała
Kiedy można ubiegać się o alimenty na dziecko bez rozwodu?
O alimenty od drugiego z rodziców można się ubiegać nie tylko po rozwodzie, lecz już w trakcie trwania małżeństwa - jeśli współmałżonek świadomie uchyla się od obowiązku łożenia na potrzeby rodziny.
Sytuacja taka ma miejsce np. gdy jedno z małżonków faktycznie opuszcza dom i związek, przenosząc się do nowego partnera. Mimo że formalnie nadal pozostaje w związku małżeńskim, przestaje łożyć na utrzymanie współmałżonka i dzieci.
W takim przypadku możliwe jest ubieganie się o alimenty zarówno na rzecz opuszczonego współmałżonka, jak i małoletniego dziecka. Osoba ubiegająca się o nie musi udowodnić przed sądem, że partner faktycznie porzucił rodzinę.
Ile średnio trzeba czekać na pierwszą rozprawę w sprawie o alimenty?
Sprawa o alimenty dla dziecka wszczynana jest poprzez złożenie pozwu do sądu rodzinnego. Jak długo trzeba czekać na pierwszą rozprawę? Średni czas oczekiwania wynosi od 2 do 4 miesięcy i zależy m.in. od obciążenia danego sądu.
Po otrzymaniu pozwu sąd najpierw bada, czy dokumenty są prawidłowo wypełnione, a następnie doręcza wezwanie pozwanemu. Dopiero po zajęciu przez niego stanowiska wyznaczany jest termin rozprawy. Im mniej spraw w danym sądzie i im mniej rozpraw potrzeba do wydania wyroku, tym krótszy czas oczekiwania.
Jak przyspieszyć otrzymanie alimentów?
Szansą na szybsze uzyskanie alimentów dla dziecka są przygotowywane zmiany przepisów dotyczące alimentów natychmiastowych. Mają one być przyznawane w uproszczonym trybie, w ciągu nawet 14 dni od złożenia wniosku.
Niestety na razie są to jedynie planowane rozwiązania, których wprowadzenie w życie może potrwać nawet kilka lat. Dlatego najlepszym sposobem na uniknięcie długotrwałej procedury sądowej jest polubowne ustalenie alimentów z drugim rodzicem.
Jak długo może trwać całe postępowanie alimentacyjne z apelacją?
Sprawa o alimenty rzadko kończy się na jednej rozprawie. Z reguły potrzeba ich kilka, zanim sąd wyda ostateczny wyrok. Poza tym strona przegrywająca może się od niego odwołać.
Całe postępowanie alimentacyjne - od złożenia pozwu do uprawomocnienia się wyroku po apelacji - może zatem trwać ponad rok. Taki czas nie jest jednak regułą - wszystko zależy od stopnia skomplikowania sprawy i ewentualnych odwołań.
Warto o tym pamiętać, rozważając złożenie sprawy o alimenty do sądu. Tym bardziej, że pr