Zwolnienie na poszukiwanie pracy to szczególny rodzaj urlopu przysługujący pracownikom w okresie wypowiedzenia. Może ono wynosić od 2 do 3 dni, w zależności od długości okresu wypowiedzenia. Zwolnienie służy poszukiwaniu nowego miejsca zatrudnienia i ma na celu złagodzenie skutków utraty pracy. W czasie korzystania ze zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Istnieją jednak sytuacje, kiedy pracodawca może odmówić udzielenia takiego zwolnienia.
Kto może skorzystać ze zwolnienia na poszukiwanie pracy?
Zwolnienie na poszukiwanie pracy przysługuje pracownikowi, któremu pracodawca wypowiedział umowę o pracę i który aktualnie znajduje się w okresie wypowiedzenia. Oznacza to, że z tego uprawnienia może skorzystać osoba zatrudniona zarówno na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, jak i umowy na czas określony.
Co istotne, zwolnienie przysługuje tylko w sytuacji, gdy to pracodawca złożył pracownikowi oświadczenie o wypowiedzeniu. Jeśli natomiast to pracownik złożył wypowiedzenie, nie może ubiegać się o dni wolne na poszukiwanie nowej pracy.
Ponadto, zgodnie z przepisami, zwolnienie przysługuje osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę. Nie obejmuje zatem osób pracujących na umowie zlecenia czy umowie o dzieło.
Rodzaje umów o pracę
Zwolnienie na poszukiwanie pracy dotyczy osób zatrudnionych na podstawie różnego rodzaju umów o pracę:
- umowa o pracę na czas nieokreślony,
- umowa o pracę na czas określony,
- umowa o pracę na okres próbny.
Nie ma znaczenia, na jaki okres została zawarta umowa o pracę. Ważne jest natomiast, aby pracownik aktualnie znajdował się w okresie wypowiedzenia.
Ile dni zwolnienia na poszukiwanie pracy przysługuje?
Liczba dni zwolnienia zależy od długości okresu wypowiedzenia. Zgodnie z Kodeksem pracy wynosi ona:
| 2 dni robocze | przy okresie wypowiedzenia 2 tygodnie lub 1 miesiąc |
| 3 dni robocze | przy okresie wypowiedzenia 3 miesiące |
Do okresu wypowiedzenia wlicza się także skrócony okres wypowiedzenia, np. z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy. Wówczas również przysługują 3 dni zwolnienia na poszukiwanie nowej pracy.
Dni robocze a dni kalendarzowe
Warto zwrócić uwagę, że wspomniane 2 lub 3 dni zwolnienia oznaczają dni robocze, a nie dni kalendarzowe. Oznacza to, że do tego okresu nie wlicza się dni wolnych od pracy, czyli np. sobót, niedziel oraz świąt.
Czytaj więcej: Kluczowe wybory na Tajwanie. Stosunki z Chinami na krawędzi.
Kiedy pracodawca może odmówić udzielenia zwolnienia na poszukiwanie pracy?
Co do zasady urlop na poszukiwanie pracy przysługuje pracownikowi w okresie wypowiedzenia i pracodawca nie może odmówić jego udzielenia. Jednak Kodeks pracy przewiduje 2 wyjątki.
Pracodawca może odmówić zwolnienia, jeśli:
- pracownik już znalazł nową pracę, a pracodawca o tym wie,
- pracownik otrzymał od dotychczasowego pracodawcy propozycję nowych warunków pracy, ale jej nie przyjął ani nie odrzucił do połowy okresu wypowiedzenia.
W pierwszej sytuacji skoro pracownik ma zagwarantowaną nową posadę, traci prawo do poszukiwania pracy w obecnym zakładzie. W drugim przypadku pracownik powinien najpierw ustosunkować się do proponowanych przez pracodawcę nowych warunków zatrudnienia, a dopiero gdy je odrzuci, może starać się o dni wolne na poszukanie innej pracy.
Czy za niewykorzystane dni zwolnienia przysługuje ekwiwalent?
Za niewykorzystane dni zwolnienia na poszukiwanie pracy nie przysługuje ekwiwalent pieniężny. Oznacza to, że jeśli pracownik nie wykorzysta przysługujących mu 2 lub 3 dni wolnych od pracy, nie otrzyma z tego tytułu żadnej dodatkowej rekompensaty finansowej.
Zwolnienie na poszukiwanie pracy przysługuje również przy umowie na czas określony
Warto podkreślić, że omawiane uprawnienie dotyczy nie tylko pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Również osobom pracującym na umowę na czas określony przysługuje zwolnienie na poszukiwanie pracy, jeśli tylko znajdują się w trakcie okresu wypowiedzenia.
Tak więc nawet jeśli np. umowa na czas określony jeszcze oficjalnie nie wygasła, ale pracodawca złożył już pracownikowi wypowiedzenie, może on wnioskować o wolne w celu znalezienia kolejnego miejsca zatrudnienia.
Niewykorzystane dni zwolnienia nie przechodzą na kolejny okres
Na koniec warto wspomnieć, że zgodnie z przepisami niewykorzystane dni zwolnienia nie przechodzą na kolejny okres. Oznacza to, że jeśli w ramach pierwszego wypowiedzenia pracownik nie wykorzysta przysługujących mu dni, nie może "zachować ich" na przyszłość. Przy każdym kolejnym wypowiedzeniu limit 2 lub 3 dni obowiązuje od nowa.
Podsumowanie
W artykule omówiono kwestię zwolnienia na poszukiwanie pracy, które przysługuje pracownikom w okresie wypowiedzenia. Przybliżono, kto może z niego skorzystać, jaki jest wymiar tego zwolnienia w zależności od długości okresu wypowiedzenia oraz w jakich sytuacjach pracodawca może odmówić jego udzielenia.
Dowiedziałem się, że to rozwiązanie przeznaczone jest tylko dla osób zatrudnionych na umowę o pracę, którym to pracodawca wypowiedział umowę. Nie obejmuje natomiast pracowników, którzy sami złożyli wypowiedzenie. Co istotne, z uprawnienia tego można skorzystać zarówno przy umowie na czas nieokreślony, jak i umowie terminowej.
Zaprezentowana została też konkretna liczba dni zwolnienia, w zależności od długości okresu wypowiedzenia - 2 dni przy wypowiedzeniu 2-tygodniowym lub 1-miesięcznym i 3 dni przy wypowiedzeniu 3-miesięcznym. Wyjaśniono przy tym, że są to dni robocze, a nie dni kalendarzowe.
Omówiono również dwie sytuacje, kiedy to pracodawca może odmówić udzielenia pracownikowi zwolnienia na poszukiwanie pracy. Dotyczy to przypadków, gdy pracownik już znalazł nową pracę lub gdy otrzymał propozycję nowych warunków zatrudnienia w obecnym miejscu pracy.
