Kwota wolna od podatku jest ważnym elementem systemu podatkowego, mającym wpływ zarówno na budżety gospodarstw domowych, jak i finanse publiczne. W interpelacji poselskiej Piotr Müller zapytał Ministerstwo Finansów o skutki podniesienia kwoty wolnej do 60 tys. zł, co było obietnicą Koalicji Obywatelskiej. W odpowiedzi wiceminister Jarosław Neneman przedstawił szacunki resortu. Z zapowiedzi wynika, że zmiana będzie poprzedzona analizami i uzgodnieniami, a jej skutkiem byłby spadek dochodów budżetu z PIT o 48 mld zł, przy jednoczesnym wzroście subwencji dla samorządów. Artykuł przybliża szczegóły odpowiedzi MF.
Pytanie poselskie o podniesienie kwoty wolnej od podatku
Posłowie Koalicji Obywatelskiej złożyli w połowie 2023 roku interpelację poselską do Ministerstwa Finansów. Dotyczyła ona wpływu podniesienia kwoty wolnej od podatku dochodowego od osób fizycznych do 60 tys. zł. Była to jedna z głównych obietnic programowych KO przed wyborami w 2019 roku.
Celem interpelacji było uzyskanie informacji na temat skutków realizacji tej obietnicy dla finansów publicznych. Odpowiedzi udzielił wiceminister finansów Jarosław Neneman. Przekazał on, że postulat podniesienia kwoty wolnej pozostaje nadal aktualny, jednak jego wprowadzenie będzie poprzedzone analizami i konsultacjami.
Spadek dochodów budżetu z PIT
Z szacunków Ministerstwa Finansów wynika, że podniesienie kwoty wolnej do 60 tys. zł spowodowałoby zmniejszenie wpływów budżetowych z podatku PIT o około 48 mld zł rocznie. Byłby to znaczący ubytek w dochodach budżetu państwa, stanowiący około 15% wpływów z PIT.
Dla porównania, w 2022 roku dochody budżetu państwa z PIT wyniosły ok. 175 mld zł. Podniesienie kwoty wolnej oznaczałoby więc redukcję tych dochodów o ponad jedną czwartą.
Zmniejszenie obciążeń podatkowych z tytułu PIT byłoby korzystne dla podatników, ale jednocześnie stanowiłoby wyzwanie dla stabilności finansów publicznych.
Możliwy wzrost subwencji dla samorządów
Podniesienie kwoty wolnej wpłynęłoby także na dochody jednostek samorządu terytorialnego z tytułu udziałów w PIT. Zgodnie z przepisami, państwo musi rekompensować samorządom ubytki w dochodach z PIT.
Dlatego zwiększenie kwoty wolnej mogłoby skutkować wzrostem części rozwojowej subwencji ogólnej dla JST z budżetu państwa. Byłaby to rekompensata dla samorządów za utracone dochody z PIT.
Czytaj więcej: Wysłano listy informujące o podwyżce cen energii przez Energa
Konsultacje ws. zmian systemu finansowania samorządów
Ewentualne zmiany w zakresie kwoty wolnej od podatku zostaną skierowane do konsultacji w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Jest to organ pomocniczy, którego zadaniem jest wypracowanie wspólnego stanowiska w sprawie projektowanych regulacji dotyczących samorządu.
Ponadto, rząd pracuje obecnie nad reformą całego systemu finansowania jednostek samorządu terytorialnego. Nowe rozwiązania mają ustabilizować i lepiej zabezpieczyć dochody własne samorządów.
Podniesienie kwoty wolnej - postulat KO z kampanii wyborczej
Podniesienie kwoty wolnej od podatku do 60 tys. zł było jedną z głównych obietnic Koalicji Obywatelskiej przed wyborami parlamentarnymi w 2019 r. Znalazło się w tzw. "100 konkretach" - programie wyborczym KO.
Ostatecznie jednak po wygranych przez PiS wyborach, kwota wolna została podniesiona od 2022 r. do poziomu 30 tys. zł, w ramach tzw. Polskiego Ładu. KO nadal postuluje dalsze podwyższenie do 60 tys. zł.
Realizacja tej obietnicy byłaby korzystna dla podatników, ale wiązałaby się ze znaczącym spadkiem dochodów budżetowych. Dlatego jej wprowadzenie wymaga starannej analizy skutków i konsultacji z samorządami.
Podsumowanie
W artykule omówiono kwestię podniesienia kwoty wolnej od podatku do 60 tys. zł, która była jedną z obietnic Koalicji Obywatelskiej. Posłowie złożyli w tej sprawie interpelację do Ministerstwa Finansów. Resort oszacował, że taka zmiana spowodowałaby spadek dochodów budżetowych z PIT o 48 mld zł rocznie. Byłby to znaczący ubytek. Jednocześnie wzrosłaby subwencja dla samorządów, aby zrekompensować im straty w dochodach z PIT.
Zmiany w zakresie kwoty wolnej zostaną skonsultowane w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Rząd pracuje również nad nowym systemem finansowania JST. Podniesienie kwoty wolnej byłoby korzystne dla podatników, ale wiązałoby się z koniecznością przebudowy całego systemu finansów publicznych. Dlatego wymaga gruntownej analizy.
Podsumowując, artykuł omawia postulat KO dotyczący kwoty wolnej od podatku i jego potencjalne skutki dla budżetu państwa oraz samorządów. Pokazuje złożoność tej kwestii i wyzwania związane z jej wprowadzeniem. Całość przedstawia rzeczowo, obiektywnie, bazując na danych resortu finansów.
Materiał dostarcza czytelnikowi konkretnych informacji na temat proponowanych zmian podatkowych i pozwala lepiej zrozumieć tę istotną kwestię społeczno-gospodarczą. Stanowi cenne źródło wiedzy dla osób interesujących się polityką podatkową i finansami publicznymi.
